Simbolismo de paskaj ovoj
Ornamaĵo de ovoj estas tradicia arto disvastigita entuta Orienta kaj Centra Eŭropo, ankaŭ en Eŭrazio kaj aperinta antaŭ Kristo.
Tiu speco de arto estiĝis kiam homoj de la regiono estis paganoj.
La tradiciaj ornamdesegnaĵoj havas paganajn signifojn, kiuj poste reinterpretiĝis plenigis per nova senco tra prismo de kristanismo.
La fruaj kristanaj missiistoj farbis ovojn per diversaj coloroj, por prezenti diversajn aspektojn de paska historio.
La flava koloro estis uzita por simbolo de resurekro, la blua - por simbolo de amo, la ruĝa - por simbolo de la Krista sango.
Por fari la paskajn ovojn taŭgas ovoj ne nur de kokinoj, ankaŭ de alispecaj birdoj: anseroj, anasoj, strutoj...
Dum nia tempo la moron farbi ovojn savas nur slavoj (ukrainoj kaj poloj ankaŭ pripentras ovojn).
La paskaj ovoj en multaj eŭropaj landoj ne malaperis, sed ili, kiel kutime, estas kreitaj el ĉokolado, foje el ŝtono, porcelano, argilo, ligno...
Estas famaj paskaj ovoj de Faberĵe el juvelaĵoj.
Antaŭnelonge la Nacia banko de Ukrainio stampis la ovalan arĝentan moneron kiel aspekton de la paska ovo (dekstre).
Ni revenu al kutimaj farbaj ovoj. La teknologio de farbo estas simpla, konata al ĉiuj kaj sama ĉe multaj popoloj.
Tamen en Ukrainio konserviĝis la pisankarstvo - antikva tekniko pentri ovojn per vakso - la tradicio de ovo-ornamaĝo per ornamdesegno. Tiajn ovojn oni nomas Pisanka.
Tradicia tekniko de pisankarstvo (kreado ornamitajn ovojn) postulas ne nur majstrecon, ankaŭ toleron. Por labori oni uzas la specialon ilon – pisaĉok, per ĝi oni metas vakso-ornamaĵon sur la ovon. Poste oni mergas la ovon en tinkturon. La procezo oni ripetas kelkfoje por krei multtavolan desegnon. Poste oni forigas la vakson.
Pisankoj havas simbolan enhavon kaj tradicia uziĝas kiel amuleto.

Sageto
Simboloj de la nova monero (se interese):
Sur la averso de la monero, en la centro de la komponaĵo, estas stiligita arbo de vivo, kiu estas simbolo de la universo, prezentita en la formo de kverko t.e. modelo de forto, protekto, longviveco, kuraĝo kaj fideleco.
La arbo estas kondiĉe dividita en tri partojn (mondoj), ĉiu el kiuj enhavas 12 pisankoj, reflektante la 12-jaran ciklon, kun simboloj en ĉiu mondo.
Ĉe la supro de la arbo, reflektante la ĉielan mondon, estas prezentita la gardisto - virino-diino, la gardisto de ĉio, kio ekzistas, super kiu estas stiligita floro kiel simbolo de la homa animo; la suno estas la fonto de vivo kaj la ĉiela fajro, kiu estas respektata ekde antikvaj tempoj; stelo (rozo) - simbolas la sunon, vivon, evoluon kaj bonfarton; abelo - signo de fekundeco kaj laborego; La birdo estas la personigo de eterneco, la senmorta animo kaj la spiritoj de prapatroj.
La arbotrunko estas modelo de la tera mondo, en kiu estas metitaj bildoj: cervoj - bestoj, kiuj alportas lumon, asociitaj kun agrikulturo kaj scio; ĉevalo - simbolo de forto, movado kaj vira naturo; la virŝafo estas la personigo de krea energio.
La malsupra parto de la arbo, la radikoj reprezentantaj la submondon kaj akvon, la sekvaj simboloj estas reproduktitaj ĉi tie: sigma (S), prezentante la subteran serpenton kiel la gardiston de la fajrujo; amuleto kiu kombinas la signojn de kruco, rombo, svarga, virŝafkornoj kaj punktoj; fiŝo estas simbolo de fekundeco, vivo kaj kristanismo; ondoj, reprezentante la kontinuan movon de akvo, vivo kaj la mondo kiel tuto.
Ĉirkaŭ la arbo estas kadro de trianguloj, simbolantaj la unuecon de la universo: ĉielo, tero kaj akvo, kaj ankaŭ reflektante la koncepton de la dia triunuo, harmonio kaj kompleteco per la egallatera triangulo.
Supre de la monero estas la surskribo UKRAINO, malsupre estas la nomado de 10 (maldekstre) kaj la grafika simbolo de la hryvnia (dekstre), la malgranda Ŝtata Emblemo de Ukrainio, la jaro de monfarado de la monero 2025, la emblemo de la Monbileto kaj Monfarejo de la Nacia Banko de Ukrainio, same kiel la nomado de la metalo kaj ĝia fajneco - Ag999.
La reverso de la monero prezentas tradician pisanka'oj de la Odesa regiono, konata kiel "Sorokoput" aŭ "Kozakaj Levadoj". La pisanka estas ornamita per kompleksaj ornamaĵoj, ĉiu el kiuj havas profundan signifon.
Svarga estas unu el la plej antikvaj simboloj de la suno, feliĉo, boneco, deziroj de bonfarto kaj protekto kontraŭ katastrofo.
La rektaj kaj oblikvaj krucoj reprezentas la tridimensian universon, kunigante malsamajn nivelojn de ekzisto.
La suno sur la pisanka reprezentas la fonton de vivo - ĉiela fajro, kiu ĉiam estis venerata kiel simbolo de varmo kaj lumo.
Metitaj sur blankan fonon, du svargas interkovras unu la alian laŭ angulo, kreante la efikon de konstanta movado kaj energio. Ĉi tiu impreso estas plifortigita de la centra cirklo, simbolante spacon kaj senfinecon.
La kombinaĵo de verdaj kaj nigraj koloroj skizitaj de flava konturo donas al la dezajno specialan streĉiĝon, kiu inspiras kaj energiigas.
Artisto: Олександра Кучинська.
Cirkulado (anoncita/fakta), pz.: 15000/7500
Pura valormetala maso, g: 31,1
Menta kvalita kategorio: Speciala necirkulata
Grupo: sektora ripaĵo
|