Holm Nikolaj Efimoviĉ (1897-1937)
 El dosiero:
Devenanto de Moskvo, ruso, civitano de Sovetunio,
alteduko, kuracisto, senpartiano, deĵoris en la Ruĝa Armeo
kun interrompoj en 1918-22. kaj de 1931 ĝis 1935. sukuristo kaj kuracisto.
Li partoprenis en la Esperanto-movado ekde 1916, estis membro de SAT de 1923-25.
En 1928-30 li prelegis en Odeso per radio.
Li estis la prezidanto de la Odesa urba komitato de esperantistoj en 1935-1936.
Holm N.E. estis arestita en la laboro la 7-an de aŭgusto 1937 kaj
mortpafita la 24-an de novembro 1937.
El la dosiero:
“Unufoje proksimume du monatojn post la aresto de la edzo, mi ricevis de li el prizono la malpuran tolaĵon kun multaj sangmakuloj.
En unu flikaĵo de la tolaĵo mi trovis la enkudritan
letereton:
“Al prokuroro de USSR Viŝinskij. Sub influo de minacoj kaj torturoj en Odesa NKVD oni devigis min konfesi, ke mi estas membro de kontrrevolucia organizaĵo. Mi neniam aliĝis ĝin, mi ne neniam rompis la konstitucion. Savu min!"
Mia patrino kategorie kontraŭis sendi ĉi tiun noton al la Sovetunia Prokuroro. Mi volis mem porti tiun ĉi noton al Moskvo, sed mia patrino kontraŭstaris, kaŝis la noton kaj diris al mi, ke mi neniel iru Moskvon, alie oni arestus min tie, ĉar multaj estas arestitaj. Mi ne iris. Sed tamen, poste, sen la scio de mia patrino, mi sendis ĉi tiun noton al la prokuroro de Sovetunio per poŝto, sed ne ricevis respondon ”- Z. F. (Holm) - 27.02.1960.
“En novembro-decembro 1937, mi ne precize memoras, ankaŭ mi estis arestita, kaj tiam mi havis la familian nomon Holm. Kiel membro de kontraŭrevolucia organizo, mi ankaŭ estis akuzita esti ĝia organizanto kaj fari kontraŭsovetian propagandon. Sed ŝajne ĉar mi estis graveda en tiu tempo, (mi) antaŭ la naskiĝtago ĉirkaŭ marto 1938, mi estis liberigita el malliberejo, mi pensas, ke ne estis decido en mia kazo en la senco de mia konvinkiĝo. — Z. F. (Holm) - 27.02.1960.
“Mia edzo studis la lingvon Esperanto kaj ne nur studis ĝin, sed ankaŭ perfekte regis ĝin, mia edzo instruis al mi ĉi tiun lingvon kaj diris, ke ĝi estas internacia lingvo en kiu homoj povas facile komuniki. En la lingvo Esperanto, mia edzo havis nur unu libron - lernolibron, kiu estis konfiskita nur kun mia aresto. Mia edzo ne havis alian Esperanto-literaturon, kaj mia edzo ne korespondis kun iu ajn en ĉi tiu lingvo.”
— Z. F. (Holm) - 27.02.1960.
La depozicioj rilatantaj al la 1960 estis ricevitaj dum la revizio de la juĝafero de la "Vozdvizhensky V.V.-grupo", t.e. la 13 jarojn post la juĝo kaj ekzekuto de la esperantistoj.
Kial tiuj ĉi esperantistoj estis arestitaj kaj pafmortigitaj? :
Georgio Petroviĉ Boĉarov, Veniamin Viktoroviĉ Vozdviĵenskij, Vsevolod Pavloviĉ Ivanov (L .Ivn), Eŭgeno Eduardoviĉ Pil , Vladimir Grigorjeviĉ Sutkovoj, Nikolaj Efimoviĉ Holm .
Kun la dosiero ricevita de SBU
konatiĝis kaj faris eltiraĵojn
Mykhno Tatiana (Sageto)
Mi interesiĝas pri la historio de la Esperanto-movado en la Rusa Imperio kaj Sovetunio, kaj mi klopodas kolekti informojn pri la tiamaj esperantistoj.
|
